Το παρατηρώ γύρω μου και με προβληματίζει. Ακόμη δεν με τρομάζει. Ακόμα. Ίσως να το έχετε παρατηρήσει κι εσείς. Ανθρώπους που μιλάνε μόνοι τους, που παριστάνουν ότι μιλούν στο κινητό για να φαίνονται κοινωνικοί (;) στους περαστικούς, άτομα που δυσκολεύονται να περάσουν τον δρόμο σαν να υπάρχει αόρατο τείχος και να ξαναγυρίζουν πίσω στο πεζοδρόμιο, μέχρι και το περιστατικό ενός νεαρού που ξεντύθηκε μένοντας με τα εσώρουχα μές στον προαστιακό πριν λίγες μέρες και στην συνέχεια ξαναντύθηκε έκατσε ψύχραιμα στην θέση του και συνέχισε να μονολογεί. Σίγουρα η αστική μοναξιά, η μελαγχολία, η δυσκολία επικοινωνίας μεταξύ των ανθρώπων, δημιουργεί τέτοια φαινόμενα. Όλοι οι άνθρωποι συνδεόμαστε μεταξύ μας με κάποιον τρόπο, αν και φαουστική η ιδέα, δυσκολευόμαστε να ταιριάξουμε την ατομική ελευθερία με τον ολοκληρωτισμό του κοινωνικού πολιτισμού. Ο Νίτσε θεωρούσε τις πόλεις ως θλιβερές καταπτώσεις της προσωπικότητας, οι οποίες δεν εγκαθιδρούσαν αξίες αλλά συμβάσεις και τα ψεύδη.
Τι έχει συμβεί πια; Έχει αλλάξει τόσο πολύ ο πολιτισμός μας; Οι άνθρωποι ποτέ δεν εκπαιδεύονται στην τέχνη της επικοινωνίας. Ειδικά στην σύγχρονη εποχή, ξεχνούν πως επικοινωνία δεν είναι μόνο να μιλάς αλλά και να ακούς. Η κουλτούρα της κατανάλωσης έχει προτείνει έναν νέο κατάλογο αξιών, όπου ο ανταγωνισμός της επιφάνειας, το αίσθημα του ανικανοποίητου και η απληστία αποξενώνουν ψυχές. Το δόγμα του δυτικού πολιτικού είναι το "καταναλώνω άρα υπάρχω", είμαι ότι καταναλώνω, νοηματοδοτώ την ζωή μου μέσω αυτών που αγοράζω. Ακόμη και οι άνθρωποι έγιναν προιόντα, μετατράπηκαν σε κομμάτια κρέας με το barcode χαραγμένο πάνω τους. Φορούν μόνοι τους ταμπέλες για να απευθυνθούν στο "target group" που επιθυμούν. Και τα δύο φύλα αναζητούν ρόλους με τις γυναίκες εμφανώς πιο μπερδεμένες και αποπροσανατολισμένες από την φύση τους. Το να μοιάζεις με γυναίκα του life style δεν σε κάνει πραγματικά γυναίκα, αν δεν έχεις αναπτύξει κάποια διαχρονικά χαρακτηριστικά του γυναικείου φύλου. Αλλά και οι άντρες εμφανίζονται μπερδεμένοι αφού προσπαθούν να κερδίσουν κάποιο χαμένο έδαφος με το να αποκτήσουν γυναικείες συνήθειες. Βέβαια δεν είναι μόνο οι σχέσεις μεταξύ των δύο φύλων που αντιμετωπίζουν πρόβλημα, αλλά και οι σχέσεις μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου. Περισσότερα μέσα επικοινωνίας, λιγότερη επικοινωνία, ειρωνικό έτσι; Λιγότερη επικοινωνία στην ουσία της, καθώς αριθμητικά μπορεί να μοιάζει αρκετή. Πολλοί άνθρωποι μετρούν την επικοινωνία με ποσοτικά στοιχεία, από το μέγεθος της ατζέντας τους, από τον αριθμό μηνυμάτων τους στο κινητό ή απ' το πόσους έχουν κάνει "add" σε οποιοδήποτε μέσο κοινωνικής δικτύωσης.
Όμως κάτω από την επιφάνεια, ένα καζάνι που βράζει και δεν μιλά. Ο ναρκισσισμός εχει ρίξει σπόρους σε όλους μας, είναι μια ασθένεια που κατασκευάστηκε από την βιομηχανια του θεάματος και στοίχειωσε τον συμβολικό μας κόσμο. Οι άνθρωποι παραπονιούνται ότι δεν έχουν αρκετό χρόνο, ότι δεν νιώθουν καλά ακόμη και με μικρά πράγματα, ότι δεν κοιμούνται καλά. Βλέπω άτομα να είναι μόνα τους, να τους έχει μείνει μόνο το "υπεράνω" που συνεχώς διαφήμιζαν στις κοινωνικές τους συναναστροφές. Οι ψυχολόγοι λένε ότι φαινόμενα σαν αυτά που περιέγραψα στην αρχή του κειμένου πως θα αυξηθούν τα επόμενα χρόνια. Πολύ φοβάμαι μήπως φτάσουμε στο σημείο άνθρωποι να έχουν ανάγκη να ακουστούν, όσο έχουν ανάγκη να φάνε κι ένα κομμάτι ψωμί. Άνθρωποι που μέσα στην ανάγκη τους να τραβήξουν την προσοχή των γύρω τους, θα καταστρέφουν για να προσδιοριστούν μέσα από την πράξη τους. Όπως είχε κάνει ο Ηρόστρατος καίγοντας τον ναό της Αρτέμιδος στην Έφεσο για να μείνει το όνομά του στην Ιστορία.
Νομίζω ότι το ποίημα του Έλιοτ "Οι Κούφιοι Άνθρωποι", πως ταιριάζει απόλυτα:
Είμαστε οι κούφιοι άνθρωποιΕίμαστε οι βαλσαμωμένοι άνθρωποιΣκύβοντας μαζίΚεφαλοκαύκι γεμισμένο άχυρο.Αλίμονο!Οι στεγνές φωνές μαςΌταν ψιθυρίζουμε μαζίΕίναι ήσυχες και ανόητεςΣαν άνεμος σε ξερό χορτάριΉ πόδια ποντικών σε σπασμένο γυαλίΣτο ξερό μας κελάριΣχήμα χωρίς μορφή, σκιά χωρίς χρώμαΠαραλυμένη δύναμη, χειρονομία χωρίς κίνησηΑυτοί που πέρασανΜε ολόισια μάτια, στου θανάτου τ'άλλο βασίλειοΜας θυμούνται -αν καθόλου μας θυμούνται- όχι ως χαμένεςΒίαιες ψυχές, μα μοναχάΩς κούφιους ανθρώπουςΤους βαλσαμωμένους ανθρώπουςΜάτια δεν τολμώ να δω στα όνειραΣτου θανάτου τ' ονειρικό βασίλειοΑυτά δεν εμφανίζονται:Εκεί, τα μάτια είναιΗλιόφως σε μια σπασμένη κολόναΕκεί, είν' ένα δέντρο χορεύονταςΚαι φωνές είναιΣτου ανέμου το τραγούδισμαΠιο μακρινές και πιο τελεστικέςΑπό ένα μαραμένο αστέρι.Ας είμαι όχι πιο κοντάΣτου θανάτου το ονειρικό βασίλειοΑς φορέσω επίσηςΤόσο φρόνιμες μεταμφιέσειςΑρουραίου τρίχωμα, κοράκου δέρμα, κουρελούδεςΣ' έναν αγρόΦερόμενος όπως φέρεται ο άνεμοςΌχι πιο κοντάΌχι αυτή την τελική συνάντησηΣτου λυκόφωτος το βασίλειοΑυτή είναι η νεκρή χώραΑυτή είναι του κάκτου η χώραΕδώ τα πέτρινα είδωλαΣηκώνονται, εδώ λαμβάνουνΤην ικεσία ενός χεριού νεκρού ανθρώπουΚάτω από το σπίθισμα σβησμένου άστρου.Αυτό είναι σαν αυτόΣτου θανάτου το άλλο βασίλειοΞυπνώντας μόνοιΣτην ώρα που είμαστεΤρέμοντας με τρυφερότηταΧείλη που θα φιλούσανΚάνουν προσευχές σε τσακισμένες πέτρεςΤα μάτια δεν είναι εδώΔεν είναι μάτια εδώΣτην κοιλάδα των άστρων πεθαίνουνΣτην κούφια κοιλάδαΤο σπασμένο σαγόνι των χαμένων βασιλείων μαςΣ' αυτό τον έσχατο απ' τους τόπους συναντήσεωνΨηλαφούμε μαζίΚι αποφεύγουμε ομιλίαΜαζεμένοι στην όχθη του πρησμένου ποταμούΑόμματοι, αν δενΤα μάτια μας ξαναφανούνΌπως το αέναο άστροΤου πολύφυλλου ρόδουΣτου θανάτου το λυκοφωτικό βασίλειοΗ ελπίδα μόνοΤων κενών ανθρώπων.Εδώ πάμε γύρω απ' την φραγκοσυκιάΦραγκοσυκιά, φραγκοσυκιάΕδώ πάμε γύρω απ' την φραγκοσυκιάΣτις πέντε το πρωίΜεταξύ ιδέας και πραγματικότηταςΜεταξύ κίνησης και δράσηςΠέφτει η Σκιά
Διότι δικό σου είναι το ΒασίλειοΜεταξύ αντίληψης και δημιουργίαςΜεταξύ κίνησης και απάντησηςΠέφτει η Σκιά
Η ζωή σου είναι πολύ μακριάΜεταξύ πόθου και σπασμούΜεταξύ δύναμης και ύπαρξηςΜεταξύ ουσίας και πτώσηςΠέφτει η Σκιά
Αυτός είναι ο τρόπος που τελειώνει ο κόσμοςΑυτός είναι ο τρόπος που τελειώνει ο κόσμοςΑυτός είναι ο τρόπος που τελειώνει ο κόσμος
Όχι μ' έναν πάταγο αλλά με έναν λυγμό.
7 σχόλια:
Απίστευτο αλλά έχω συναντήσει κ εγώ τέτοιες συμπεριφορές!Είναι πραγματικά τρομακτικές!Να μην μπορεί κάποιος να διασχίσει το δρόμο αλλά κάθε φορά να πηγαίνει μέχρι τη μέση και επιστρέφει απο'κει που ξεκίνησε; Η έλλειψη επικοινωνίας μπορεί να σε τρελάνει και να δημιουργήσει τέτοιο κενό που να καταλήξεις να μιλάς μόνος σου.Δεν είναι καθόλου δύσκολο να φτάσει κανείς σάυτό το σημείο, ούτως ή άλλως οι περισσότεροι σήμερα δεν είναι διατεθιμένοι ν'ακούσουν!Τυχαίνει να έχω μια φίλη που κάνει ότι μιλάει στο κινητό για να μπορεί να συνομιλεί με τον εαυτό της...Σίγουρα τα επόμενα χρόνια τέτοιου είδος συμπεριφορές θα πολλαπλασιαστούν!Η ανάγκη για επικοινωνία είναι τεράστια!Όσο πιο απόμακρος παρουσιάζεται κάποιος τόσο περισσότερο ανάγκη έχει για επικοινωνία...Πολύ ωραίο το ποίημα του Eliot, ταιριαζει απόλυτα με το κείμενο!
"Τα μάτια δεν είναι εδώΔεν είναι μάτια εδώΣτην κοιλάδα των άστρων πεθαίνουν..."Μου άρεσε πολύ αυτό το σημείο. Ίσως γιατί με τα μάτια γίνονται οι πιο όμορφες συζητήσεις, έστω και αν δεν υπάρχουν λέξεις. Δεν το ήξερα το ποίημα. Καλή επιλογή όμως... Στα υπόλοιπα συμφωνώ. Ξέρω, βλέπω, παρατηρώ κι εγώ αυτά που λες. Καλώς ή κακώς. Καλησπέρα.
μέσα από μορφή "επικοινωνίας" κι εδώ...?γνωρίζουμε, συζητάμε, βλέπουμε?, και το θηρίο θεριεύει...λίγοι οι εκλεκτοί που θ' ακούσουμε και ακόμη λιγότεροι θα μας ακούσουν...έτσι ή αλλιώς το παλεύουμε...
o sek είμαι εγώ, λάθος, δεν πρόσεξα...
πόσο δίκιο έχεις!!!Ακόμα και σε μικρές κοινωνίες που κανονικά δε θα πρεπε να υπάρχουν αυτά τα φαινόμεναβλέπεις ολοένα και αυξάνονται ... Βλέπεις έχει επέλθει ισοπεδωτισμός με το νέα κουλτούρα αυτή του λαιφ σταιλ .. αυτο το τεράστιο ψυχικό κενό της άκρατης ματαιοδοξίας δε γεμίζει ξέρεις με κουτάκια αδειανά μπύρας ούτε και με απορρίμματα από σούπερ μάρκετ.. μεταμοντέρνων ιδεών..θέλει επικοινωνία ψυχική αγνή και ανεπιτήδευτη ..Ελπίζω μόνο να μπορέσουμε να δούμε κάποτε μέσα απο την τύφλα μας το χάος που έχει ανοιχτή μπροστά και μέσα μας..Ξέρεις.. απλά οι καλές προθέσεις ποτέ δεν ήταν αρκετές ...συνήθως οδηγούν στη κόλαση.
@awakened:Το ότι αρχίζουμε να παρατηρούμε όλο και περισσότεροι τέτοιες συμπεριφορές είναι σίγουρα σημάδι πως δεν το προσέχουν μόνο 5-10 τρελοί. Η επικοινωνία γίνεται όλο και πιο δύσκολη ενώ αυξάνουν τα μέσα, οι δίαυλοι, οι δυνατότητες και μειώθηκαν οι αποστάσεις. Ειρωνικό δεν είναι; @madame de la luna:Τα μάτια λένε πολλά χωρίς λέξεις. Γιατί πλέον διστάζουν πολλοί να σε κοιτάξουν στα μάτια; Είναι ένα σημείο επαφής και το χάνουμε...Επίσης ωραίο δεν είναι να χαμογελάμε σε ανθρώπους ανιδιοτελώς έστω και σε απλές καταστάσεις;Δεν ξέρω πολύ έχουμε αποκτηνωθεί.Τα παρατηρείς κι εσύ; Ελπίζω να μην τα παρατηρούμε μόνο οι..."σχετικοί" ;)Καλό απόγευμα.
@Αnepidoti:Πλέον μιλάμε για διαστροφή. Αν δεν ακούμε τον εαυτό μας, την μέσα φωνή, ίσως κάποια στιγμή να θέλουμε να μας ακούσει αυτός, να του μιλάμε αλλά να μην απαντάει...@Περίπλους:Πολύ καταπίεση και συμπλέγματα αγαπητέ Περίπλους. Οι αντιστάσεις έχουν μειωθεί. Συμφωνώ μαζί σου. Ψυχικό κενό και ματαιοδοξία. Αυτοπεριορισμοί που οδηγούν σε νευρώσεις. Ποτέ δεν θα αντικατασταθεί ο άνθρωπος, η ψυχή του από κανένα εργαλείο. Μακάρι να έφταναν οι καλές προθέσεις. Ακόμα κι αυτές καταφέρνουμε να τις μολύνουμε. Καλό βράδυ.
Δημοσίευση σχολίου