Δευτέρα 2 Ιουνίου 2008

ΑΣΤΕΓΟΙ: ΟΙ ΕΞΟΡΙΣΤΟΙ ΤΩΝ ΠΟΛΕΩΝ



Ζουν ανάμεσά μας. Στην Ελλάδα του 2008, που θεωρεί τον εαυτό της μέλος της Ε.Ε. και έχει υψηλό ποσοστό ιδιοκατοίκησης, οι ανισότητες, ο κοινωνικός αποκλεισμός και η φτώχεια είναι στοιχεία που συνεχώς αυξάνονται. Οι άστεγοι πολίτες, άνθρωποι σαν κι εμάς με προβλήματα για τα οποία άλλες φορές ευθύνονται κι άλλες όχι, έχουν ανάγκη βοήθειας από φορείς. Η Πολιτεία είναι υποχρεωμένη να τους αντιμετωπίσει με την δέουσα ευαισθησία, δείχνοντας επιτέλους το πρόσωπο του πολιτισμού της/μας. Οι Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις και η Εκκλησία σίγουρα προσφέρουν διάφορες μορφές βοήθειας αλλά δεν μπορούν να υποκαταστήσουν την δράση που θα έπρεπε έχει η Πολιτεία. Οι άστεγοι είναι φιγούρες μοναχικές, χωρίς στόχους, χωρίς προορισμό, κοιμούνται σε πάρκα, παγκάκια και εισόδους κτιρίων και ζητιανεύουν για ένα κομμάτι ψωμί ή γίνονται ρακοσυλλέκτες. Πολλοί έχουν λανθασμένα την αντίληψη πως οι άστεγοι είναι άτομα που δεν θέλουν να δουλέψουν και στη φύση τους περιθωριακά. Κάτι τέτοιο δεν ισχύει φυσικά. Κάποιοι απ' αυτούς βρέθηκαν στον δρόμο λόγω επαγγελματικής αναποδιάς, κάποιοι είναι άτομα μεγάλης ηλικίας παρατημένα από συγγενείς, αν έχουν βέβαια. Άλλοι πάλι είναι πρώην (ή μη) τοξικομανείς, αποφυλακισμένοι και γυναίκες ή παιδιά που κακοποιήθηκαν κι έφυγαν απ' το σπίτι τους.

Το να θεωρήσει κάποιος τους άστεγους ως "παράπλευρη απώλεια" του σύγχρονου αστικού τρόπου ζωής, μάλλον εθελοτυφλεί για να νιώσει καλά με την πιο ευνοική θέση του. Οι άνθρωποι δίχως στέγη φτιάχνουν συνήθως πρόχειρα καταλύματα σε δημόσιους χώρους, μπορεί να συντηρούνται από συμπονετικούς περαστικούς ή γείτονες και δεν διαθέτουν κοινωνικούς δεσμούς, ούτε συμμετέχουν στα κοινά. Οι συνθήκες εξαθλίωσης στις οποίες καταλήγουν οι άνθρωποι αυτοί είναι αποτέλεσμα της ανεργίας, των χαμηλών εισοδημάτων και η ανεπαρκής στήριξη από οικογενειακό περιβάλλον. Οι ευρύτερες κοινωνικές συνθήκες και τα αναδυόμενα προβλήματα (ενδοοικογενειακή βία, ναρκωτικά, παραβατικότητα, διάλυση τυπικής μορφής οικογένειας κτλ) σε συνδυασμό με την αυξανόμενη μετανάστευση και την έλλειψη ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, μεγεθύνουν το ήδη σοβαρό πρόβλημα. Οι άστεγοι που φιλοξενούνται σε ξενώνες δεν εξασφαλίζονται παρά προσωρινά, ενώ η παραμονή πολλών απ' αυτούς σε άθλια κτίσματα και υπόγεια δημιουργεί περιπτώσεις γκετοποίησης.

Είναι αστείο να νομίζουμε πως οι άστεγοι χρειάζονται απλά τροφή και στέγη. Χρειάζονται όπως όλοι μας, εργασία, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, συμμετοχή στα κοινωνικά θέματα, σύναψη σχέσεων. Δεν είναι παιδιά ενός κατώτερου θεού. Αν σκεφτούμε πως ανάμεσα στον πληθυσμό των αστέγων υπάρχουν και τσιγγάνοι και μόνιμα παραμένοντες στον δρόμο καταλαβαίνουμε πως χρειάζεται ιδιαίτερη προσέγγιση του θέματος. Oι άνθρωποι δεν είναι σκουπίδια προς ανακύκλωση του συστήματος, ούτε ένα απλό στατιστικό στοιχείο. Σύμφωνα με την έκθεση της Eurostat του 2000, 1/10 συμπολίτες μας ζουν υπό κακές οικονομικές και στεγαστικές συνθήκες, στερούμενοι τα απαραίτητα για την διαβίωσή τους. Ευτυχώς που ακόμη υπάρχουν ακόμα κοινωνικοί δεσμοί όπως οι Δήμοι, οι Νομαρχίες, η Εκκλησία, αλλά και διάφορες οργανώσεις που προσφέρουν τα απαραίτητα, πολλές φορές ακόμη και προσκλήσεις για θεατρικές παραστάσεις, σινεμά ή μουσικά δρώμενα. Σημαντικό είναι το έργο της οργάνωσης "ΚΛΙΜΑΚΑ" που μερικές φορές τον χρόνο διοργανώνει βραδιές παραμονής σε πλατείες όπου άνθρωποί της μοιράζουν ροφήματα και προσπαθούν να ευαισθητοποιήσουν πολίτες, ενώ έχει και συμβουλευτικό ρόλο. Φυσικά λειτουργεί και ξενώνες φιλοξενίας όπου παρέχεται και ψυχολογική στήριξη στα άτομα που καταφεύγουν εκεί. Κατά την περίοδο των Ολυμπιακών της Αθήνας αλλά και σε εορταστικές περιόδους, με κάποιο τρόπο οι τραγικές αυτές μορφές εξαφανίζονται απ' τους δρόμους, ώστε οι πολιτικάντηδες να βγάζουν λαμπρούς λόγους και φανφάρες χωρίς την "μιαρή" παρουσία των αστέγων που τους χαλάει το image. Το επίπεδο μιας κουλτούρας, ενός πολιτισμού φαίνεται απ' τον τρόπο που αντιμετωπίζει τους αδύναμους. Κάτι λέει αυτό για την δική μας ποιότητα...

Παρακάτω αναφέρονται τηλέφωνα και διευθύνσεις μη κυβερνητικών οργανώσεων στις 3 μεγαλύτερες πόλεις της χώρας, χωρίς να σημαίνει πως δεν υπάρχουν κι άλλα πλαίσια.


"ΚΛΙΜΑΚΑ"Κωνσταντινουπόλεως 30, Βοτανικός, Αθήνατηλ.210-3417773

"Friends of habitat for humanity, Greater Athens"Στρατηγού Ευντού 14, Πειραιάς τηλ.210-4182251

"ΑΡΣΙΣ"Πτολεμαίων 5 & Συγγρού, Θεσσαλονίκητηλ.2310-526150

17 σχόλια:

Καλημέρα SamaelΠόσο δίκηο έχεις, τι αδιαφορία υπάρχει και για αυτούς αλλά και για να μην προστεθούν και άλλοι. Πόσα παιδιά σέρνονται στις περί το Δημαρχείο παριοχές ( και ο κ. Δήμαρχος αρνείται να ανοίξει το παράθυρό του για να δεί την κατάσταση που υπάρχει γύρω του), στην Πλατεία Βάθης και αλλού.

Έψαχνα το profil σου, σήμερα, αλλά δεν το βρήκα, όχι τίποτα άλλο, μήπως και έχουμε δουλέψει για κάποιο κοινό σκοπό μαζί και δεν το έχουμε ακόμα καταλάβει. Εγώ πάντως με τον ένα ή άλλο τρόπο, ήμουν στις 2 απ' τις 3 οργανώσεις που αναφέρεις. Ξέρεις καλά και τα κοινωνικά θέματα και χαίρομαι τόσο που έρχομαι και διαβάζω κάτι που αφορά το κοινωνικό σύνολο, μιας και το moto μου είναι πως "δεν έχει πλάκα να ζει κανείς μόνο για την πάρτη του". Το θέμα των αστέγων είναι τεράστιο και προκύπτουν βασικά ερωτήματα του τύπου: ποιοι εντάσονται στην κατηγορία "άστεγοι", πόσοι είναι αυτοί, πως στ' αλήθεια αντιμετωπίζονται κτλ κτλ. Με το strretwork κάτι γίνεται, αλλά ως κράτος νομίζω ότι η Ελλάδα δρα περιστασιακά και μεμονωμένα και παρά τις όποιες καλές προθέσεις τους, το ίδιο κάνουν και οι περισσότερες οργανώσεις που ασχολούνται με αυτό τον πληθυσμό. Λογικό δεν είναι, όταν λείπει ο κεντρικός σχεδιασμός, ο συντονισμός των υπηρεσιών και το feedback για τη λύση των προβλημάτων που ανακύπτουν;

Μεγάλο θέμα έπιασες φίλε για άλλη μια φορά και όπως ακριβώς τα γράφεις νομίζω οτι το πιο δύσκολο κομμάτι είναι να φύγει από όλους μας η αντίληψη οτι πρόκειται για ανθρώπους περιθωριακούς που θα μας "μολύνουν" ή θα μας "κάνουν κακό".Δεν ξέρω αυτές οι οργανώσεις που αναφέρεις αν κάνουν δουλειά, το σίγουρο είναι πως όλοι μας πρέπει να κάνουμε πολύ περισσότερα από αυτά που κάνουμε τώρα.Να είσαι καλά φίλε.

Καλησπέρα φίλε samael,Το θέμα που θίγεις είναι αναμφίβολα ταμπού και μια από τις μεγαλύτερες πληγές της σύγχρονης κοινωνίας.Το ερώτημα είναι τι μπορούμε να κάνουμε εμείς για να ανακουφίσουμε αυτούς τους συνανθρώπους μας, ξεπερνώντας τις στερεότυπες και φοβικές αντιλήψεις που υπάρχουν για τους ανθρώπους των δρόμων.Η απάντηση κατ' εμέ είναι μερικά πράγματα, αλλά τελικά όχι τόσα πολλά. Μπορείς να δώσεις λίγα χρήματα, ή ένα κομμάτι ψωμί, αλλά στο επίπεδο της ενσωμάτωσης (πολιτιστικά δρώμενα κλπ.) δε μπορείς να κάνεις και πάρα πολλά. Αυτό είναι θέμα δήμου, κυβέρνησης, κοινωνίας ίσως, -δηλ. χρειάζεται κεντρική οργάνωση- και όχι ατόμου.Συνεπώς οι όποιες ατομικές προσπάθειες είναι σαφώς χρήσιμες, αλλά μάλλον δεν αρκούν.

Πραγματικά πολύ σοβαρό ζήτημα αυτό που θέτεις...Οι μη κυβερνητικές οργανώσεις αν και παράγουν σημαντικότατο έργο περιορίζονται πολύ ως προς τη δράση τους ελλείψη χρηματοδότησης απο το κράτος και συνεπώς ελλείψη ειδικευμένου προσωπικού.Οι ατομικές ενέργειες μπορούν να βοηθήσουν αλλά ως ένα βαθμό, οπότε η επίλυση της κατάστασης εναπόκεινται κατα κύριο λόγο στα χέρια του κράτους το οποίο δεν κάνει πολλά. Δεν είναι μέτρο το να φιλοξενούνται 40 άτομα σε ξενοδοχεία της πόλης όταν ο αριθμός των αστέγων ανέρχεται σε εκατοντάδες.Ο Δήμος Πειραιά είχε ξεκινήσει την λειτουργία ενός κέντρου ημέρας όπου θα μπορούσαν άστεγοι και άλλα άτομα με μειωμένες δυνατότητες να κάνουν μπάνιο, να προμηθεύονται καθαρά ρούχα, να συμμετέχουν σε ομάδες υποστήριξης κτλ. αλλά δυδτυχώς έμεινε ανοιχτό μόνο 1-2 μήνες καθώς δεν υπήρχε το απαραίτητο προσωπικό.Θα πρέπει να γίνει μια πιο οργανωμένη προσπάθεια για την αντιμετώπιση του συγκεκριμένου προβλήματος και όχι μεμονωμένες προσπάθειες από οργανώσεις και δήμους.Ούτως ή άλλως η "ισχύς εν τη ενώσει" και αυτό ισχύει σε όλους τους τομείς της κοινωνικής ζωής.Όσον αφορά τώρα τον τρόπο θέασης των ανθρώπων αυτών, δεν νομίζω πως θα επέλεγε ποτέ κανείς έναν τέτοιο τρόπο ζωής αν είχε επιλογή.Δεν είναι νομίζω ο πιο "ιδανικός" που υπάρχει οπότε είναι απλά γελοίο να τους θεωρούμε κατώτερους,υπεύθυνους ή "σκουπίδια".Υ.Γ:Πολύ ωραίο το κείμενο σου!

Με προβλημάτισες... Και ξέρεις, δεν είναι δύσκολο να βρεθούμε από τη μια στιγμή στην άλλη στη θέση τους...καληνύχτα!

ναι,έτσι είναι. το επίπεδο του πολιτισμού μιας χώρας φαίνεται από τον τρόπο που αντιμετωπίζει τους αδύναμους, τους ανάπηρους,όσους μειονεκτούν. κι όμως, η μειονεξία με την κατάλληλη περίθαλψη, φροντίδα, ενδιαφέρον, έχει τέτοια δύναμη που μπορεί να αλλάξει πολλά......η κάθε είδους διαφορά είναι δικαίωμα άλλωστε, που με τις κατάλληλες συνθήκες ανθίζει σε κοινωνίες που εσκεμμένα συντηρούν καταστάσεις...φιλιά βρόχινα...

Επειδή είχα ασχοληθεί παλαιότερα με το θέμα (εδώ) κατέληξα στο πόρισμα ότι οι άνθρωποι αυτοί δε θέλουν τη βοήθειά μας. Επιμένω στο ότι χρειάζεται η Πρόνοια να παρεμβαίνει έστω με τη συμβουλευτική ενός ψυχολόγου...

@Tάσος:Δεν έχεις κι άδικο, αλλά δεν ξέρω αν είναι θέμα δημάρχου μόνο ή μιςα γενικότερης πολιτικής αδιαφορίας που περιμένει να λυθούν τα προβλήματα από οργανώσεις χωρίς σταθερή χρηματοδότηση.Καλησπέρα.@Madame de la luna:Η κατηγοριοποίηση των αστέγων είναι ένα άλλο επίσης σημαντικό θέμα. Νομίζω πως μερικοί έχουν ως τρόπο ζωής τον δρόμο. Τομ streetwork είναι πολύ σημαντική ενέργεια και με μικρή προβολή κι ενημέρωση στην χώρα μας γι' αυτήν. Η αποσπασματικότητα και η έλλειψη δομών είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα όπως και η έλλειψη θέσεων για επαγγελματίες κοινωνικούς λειτουργούς, εργοθεραπευτές, κτλ"το moto μου είναι πως "δεν έχει πλάκα να ζει κανείς μόνο για την πάρτη του"...=> :)ΥΓ.Το προφίλ μου είναι διαθέσιμο,αν κάνεις κλικ στην φόρμα των σχολίων.@Eric:Εμείς πιο πολύ κακό τους κάνουμε με την αδιαφορία μας μάλλον. Δεν λέω ότι μπορούμε να τους σώσουμε ως μονάδες, αλλά αν προσφέρουμε πχ ένα πιάτο φαγητό σε έναν άστεγο της γειτονιάς μας, κάτι θα κάνουμε όσο να' ναι...Οι οργανώσεις κάνουν έργο αλλά χωρίς τους απαραίτητους πόρους, αφού είναι μη κρατικές. Κυρίως οι εθελοντές τις στηρίζουν. Καλησπέρα φίλε Eric.

Η λέξεις 'κοινωνική πρόνοια' σου λένε κάτι; Γιατί στο ελληνικό κράτος δε λένε και πολλά...

"Αδέσποτοι" άνθρωποι που ζουν σε κάθε γωνία του κόσμου πλάι σε όλους εμάς που αδιαφορούμε επιδεικτικά βλέποντας τους σαν παιδιά ενός κατώτερου θεού , σαν μιάσματα της κοινωνίας.Δεν είναι ζητιάνοι δεν θέλουν λύπηση.Το μόνο που ζητούν είναι δικαίωμα στην ελπίδα και μια ζωή με αξιοπρέπεια όπως όλοι μας.και σε κανέναν μας δεν θα άρεσε να το στερήσουν αυτό...Whitelighter

@Δ.Τζ:Δυστυχώς είναι ταμπού γιατί χαλάει την καλοπέραση ορισμένων, οι άστεγοι πολλές φορές φαίνονται αόρατοι στα μάτια των υπολοίπων. Σαφώς οι ατομικές ενέργειες δεν αρκούν, αλλά μιας που κανείς μας κακά τα ψέματα, δεν πιέζει οργανωμένα την Πολιτεία να πάρει μέτρα, κάτι είναι και το να δώσεις λίγα χρήματα ή ψωμί. Δυστυχώς στην Ελλάδα οι δομές πάσχουν. @awakened:Οι μη κυβερνητικές οργανώσεις δεν έχουν ούτε πόρους, ούτε βοήθεια απ' το κράτος που τις βλέπει σαν πανάκεια κι ότι "αφού υπάρχουν αυτές είμαστε εντάξει"...Με μπαλώματα όπως σε όλες τις περιπτώσεις δηλαδή...Για φαντάσου ένα κράτος πρόνοιας σε συνδυασμό με το σημαντικό έργο των οργανώσεων αυτών...@Equilibrium:Χαίρομαι που προβληματίστηκες γιατί αυτός ήταν ο σκοπός. Στην θέση οποιουδήποτε μειονεκτούντα μπορεί να βρεθούμε...όχι ότι είμαστε άμοιροι ευθυνών βεβαίως. Καληνύχτα παίδες!

@Νεράιδα της βροχής:Ο πολιτισμός μας εξάλλου στηρίζεται σε κάθε είδους ανισότητες και στην καταπίεση των αδύναμων...@Ερασιτέχνης άνθρωπος:O tempora, o mores!@MAD:Δεν έχεις κι άδικο. Πολλές φορές δεν θέλουν την βοήθειά μας. Η προσέγγιση όμως που χρειάζονται δεν μπορεί να είναι υπό τους όρους ενός συνηθισμένου πλησιάσματος. Ειδικοί πρέπει να το αναλαμβάνουν. Γιαγιάδες που μένουν με σκυλιά κτλ σε παγκάκια σίγουρα δεν σκέφτονται το μέλλον, οι νεότεροι όμως;

ferte mou enan pou na borei na koitaksei sta matia aftous tous anthropous...

@colpocoquette:Κοινωνική πρόνοια: Το πιο σύντομο ανέκδοτο στην Ελλάδα. Δυστυχώς περιορίζονται σε επιδόματα που συνήθως παίρνονται εφάπαξ...κατάλαβες για την αποτελεσματικότητα.@πνεύμα:Μερικοί αναγκάζονται να ζητιανέψουν. Όλοι θέλουμε την ελευθερία μας, αλλά όπως λέει κι ο φίλος mad από πάνω, μερικοί νιώθουν ελεύθεροι με αυτόν τον τρόπο ζωής.@puppet master:Η μισή ντροπή είναι δική μας κι η άλλη μισή τοης Πολιτείας.

Πολύ ωραίο μπλογκ, πολύ ενδιαφέρον. Μου αρέσει που λες τα πράγματα με το όνομα τους. Συμφωνώ επίσης με τον τίττλο. NO MORE TRENDS. Λίγο μυαλό ας έχουμε να ξεχωρίζουμε το καλό απ' το κακό. Ότι μας πασάρουν το δεχόμαστε δυστυχώς!

Δημοσίευση σχολίου

Twitter Delicious Facebook Digg Stumbleupon Favorites More