Ο 10-ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ

Ο κόσμος μας αλλάζει ραγδαία. Δύσκολο να προβλέψει κανείς το μέλλον, μόνο να κάνει υποθέσεις βασισμένες στην γραμμική πορεία της καθημερινότητας και όσων βλέπει στις ειδήσεις. Πάντα όμως συμβαίνουν υπερβάσεις που καθορίζουν την ιστορική πορεία. Υπήρξαν και θα υπάρξουν. Δεν υπάρχουν οιωνοί, παρά μόνο η φαντασία του καθενός μας. Στην εποχή μας υπάρχουν προκλήσεις που ως ανθρωπότητα καλούμαστε ν' αντιμετωπίσουμε και που θα καθορίσει η έκβασή τους τις επόμενες δεκαετίες. Ποιες είναι αυτές οι προκλήσεις;

1. Το τέλος κάθε αυθεντίας.
Παντού κυριαρχούν οι αυθεντίες και οι κλειδοκράτορες της γνώσης. Ειδικότητες για κάθε ζητούμενο είτε είναι αυτό το φύτεμα ενός φυτού, είτε εκμάθησης ενός μουσικού οργάνου. Το επόμενο βήμα της κοινωνίας πρέπει να είναι το σκεπτικό do-it-yourself. Έτσι μόνο θα αναπτυχθούν ταλέντα σε κάθε τομέα κι επιπλέον θα βάλουμε το μυαλό μας να λειτουργεί, απ' το να τα θέλουμε όλα έτοιμα. Βέβαια δεν είναι πανάκεια η πρακτική αυτή αλλά ο πλούτος της συλλογικής γνώσης και εμπειρίας μετατρέπει τον καθένα μας ειδικό στο αντικείμενο ενασχόλησης ή το χόμπι μας. Τι καλύτερο απ' το να σταματήσουμε την γκρίνια και να φροντίσουμε συνεργαζόμενοι και με άλλους ανθρώπους π.χ. για την δεντροφύτευση της γειτονιάς μας απ' το να τα περιμένουμε όλα απ' τις τοπικές αρχές;

2. Πολυπολιτισμικότητα
Ως πολιτισμικό "οικοσύστημα" χρειάζεται να προστατεύσουμε τις άλλες φυλές και να ανοίξουν τα σύνορα. Η ανάμειξη φυλών, θρησκειών, εθνικοτήτων και εθίμων θα λειτουργήσει ως χωνευτήρι για νέα επιτεύγματα. Όσοι λένε το αντίθετο, φοβούνται μήπως χάσουν την θέση τους λόγω ανταγωνισμού. Οι πόλεις σε όλον τον κόσμο που θα είναι πιο ανοιχτές και θα συγκεντρώνουν περισσότερα χαρακτηριστικά θα είναι πιο ελκυστικές για τους τουρίστες. Το "κάψιμο" των διαβατηρίων θα επιτρέψει το κλείσιμο της ψαλίδας μεταξύ πλούσιων και φτωχών κρατών, καθώς οι μετανάστες θα συνεισφέρουν σε περισσότερες από μία εθνικές οικονομίες.

3. Απελευθέρωση της εκπαίδευσης
Κάθε παιδί έχει δικαίωμα στην μάθηση. Δεν πρέπει η εκπαίδευση να λειτουργεί ως καταναγκαστικά έργα. Κάθε άτομο θα πρέπει να μαθαίνει ό,τι το ενδιαφέρει, με όποιον τρόπο το ενδιαφέρει. Το καλύτερο θα ήταν καθένας να μπορεί να ακολουθήσει τα ενδιαφέροντα και τις δραστηριότητες που τον ελκύουν απ' το να προσαρμόζεται στο "ένας κανόνας για όλους" που σκοτώνει την πολυχρωμία ειδικά στις μικρότερες ηλικίες. Το να εκπαιδεύονται υπάκουοι μελλοντικοί εργάτες πλέον δεν εξυπηρετεί την κοινωνική πρόοδο. Η τυποποίηση σκοτώνει την διάθεση για προσφορά και κυρίως την αίσθηση της προσφοράς. Εξάλλου όλοι είμαστε διαφορετικοί για να μπαίνουμε στο κρεβάτι του Προκρούστη του σύγχρονου καπιταλιστικού συστήματος.

4. Αφθονία πόρων
Τα υλικά και ενεργειακά αποθέματα τελειώνουν. Ζούμε όμως σε έναν άπειρο κόσμο. Οι τωρινοί περιορισμοί δεν μπορούν να ορίσουν το μέλλον μας. Η εξάντληση των πετρελαικών αποθεμάτων δεν σημαίνει το τέλος των πάντων. Είναι η κατάλληλη συγκυρία για να εκμεταλλευτούμε κι άλλες δυνάμεις της Φύσης που μας τις προσφέρει με αφθονία. Ηλιακή, αιολική ενέργεια, παράγωγα προιόντα του πετρελαίου,αλλά και να στραφούμε σε άλλους τρόπους αξιοποίησης φυσικών πόρων και καλλιέργειας. Στόχος πρέπει να είναι όχι η παγκόσμια ευημερία καθώς είναι ανέφικτο και γι' αυτό υπάρχει καθησυχασμός, αλλά βελτίωση των συνθηκών ζωής ειδικά σε χώρες του Τρίτου Κόσμου.

5. Οικουμενικότητα
Όλοι είμαστε ένα δίκτυο που με κάποιο τρόπο συνδεόμαστε. Ο πόλεμος πνευματικότητας και ορθολογισμού δεν οδηγεί πουθενά. Ο πόλεμος αυτός μεταφράζεται ως Θρησκεία εναντίον Επιστήμης συχνότερα. Τι καλύτερο απ' το να μπορούμε να συνδυάσουμε ως κοινωνία την προσωπική εμπειρία και φαντασία με τους νόμους που διέπουν την πραγματικότητα. Έτσι θα αντιμετωπίζαμε τον κόσμο σαν ολότητα κι όχι σαν σύνολο δυισμών. Ακόμη είναι σημαντικό να υιοθετήσουμε ως τρόπο σκέψης ότι όλοι είμαστε μια μεγάλη οικογένεια. Ζούμε σε ένα πολυεπίπεδο περιβάλλον. Ότι συμβαίνει στην μία άκρη του πλανήτη δεν είναι μήνυμα από αλλού, είναι μήνυμα που θα μας χτυπήσει με κάποιο τρόπο κάποια στιγμή την πόρτα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι περιβαλλοντικές αλλαγές οι συνέπειες των οποίων μόλις που άρχισαν να φαίνονται.

6. Αυθεντικότητα
Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ο καθένας ότι είμαστε διαφορετικοί. Αυτό είναι το δώρο μας. Καλό είναι να υπερασπιζόμαστε την διαφορετικότητά μας σε οποιοδήποτε κοινωνικό περιβάλλον κι αν αλληλεπιδράμε. Αυτή είναι η μεγαλύτερη πρόκληση. Να βρούμε το θάρρος να καταργήσουμε τους τύπους, να συμμετέχουμε κι όχι να παρατηρούμε, να πάψουμε να είμαστε φερέφωνα. Η έλλειψη αυθεντικότητας χαρακτηρίζει μεγάλο μέρος της κοινωνίας σε διαφορετικές μάλιστα ομάδες και θέσεις. Αυτό το στοιχείο ευθύνεται για τον κυνισμό και την αποξένωση των ανθρώπων, καθώς όλοι υπηρετούν ρόλους (επαγγελματικούς, κοινωνικούς κτλ) με αποτέλεσμα να γίνονται οι ρόλοι που υποδύονται. Aν αφουγκραστούμε την εσωτερική φωνή όλοι μαζί και καθένας μόνος του, θ' αλλάξουμε τον κόσμο. Θα εμπνεύσουμε κι άλλους γύρω μας.

7. Φυσική υγεία
Κάθε άνθρωπος θέλει να είναι υγιής. Οι κατάλληλες συνθήκες ζωής βοηθούν στο να ξεφύγουμε από τις δαγκάνες της ιατροφαρμακευτικής βιομηχανίας. Ο ασθενής δεν είναι πελάτης, ούτε η υγεία προιόν. Η κάθε ασθένεια δεν είναι μια απειλή αλλά ένα σημάδι έλλειψης ισορροπίας του οργανισμού. Αν προσέχουμε από την διατροφή μας μέχρι τον τρόπο ζωής μας μπορούμε να βοηθάμε τον οργανισμό μας να αυτοθεραπεύεται. Πέρα από την απελευθέρωση της υγείας από πολυεθνικές και καρτέλ καλό θα ήταν να προβληθούν περισσότερο οι εναλλακτικοί τρόποι θεραπείας και ίασης, ειδικά με φυσικό τρόπο.

8. Ικανοποίηση αναγκών όχι άπληστων ενστίκτων
Οι εταιρείες έχουν ανάγει το κέρδος σε υπέρτατο σκοπό με κάθε μέσο. Κανονικά όμως θα έπρεπε να συνεισφέρουν. Οι εταιρείες κι οι επιχειρήσεις θα μπορούσαν να προσφέρουν στην ανθρωπότητα και την κοινωνία με πράξεις και έργα γεμάτα με νόημα. Το καπιταλιστικό σύστημα αν και είναι το μόνο κοινωνικοοικονομικό σύστημα που για να λειτουργήσουν τα γρανάζια του χρειάζεται την συναίνεση κι όχι την βία, θα μπορούσε να ανακουφίσει τα φτωχότερα στρώματα του πληθυσμού. Το χρήμα είναι εργαλείο κι όχι σκοπός. Λειτουργεί καλύτερα όταν ικανοποιεί ανάγκες κι όχι όταν θρέφει άπληστες νευρώσεις. Να δουλεύουμε για να ζούμε κι όχι να ζούμε για να δουλεύουμε.

9. Παγκόσμιος αφοπλισμός
Φανταστείτε έναν κόσμο χωρίς όπλα, στρατούς και πολέμους. Οι ηγέτες όλων των κρατών που θα έπαιρναν αυτή την γενναία απόφαση θα έμεναν στην Ιστορία και ο κόσμος θα τους λάτρευε. Ακόμη κι ο πυρηνικός αφοπλισμός θα ήταν ένα καλό πρώτο βήμα, καθώς σίγουρα καμία χώρα δεν διακινδυνεύει να χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα, όχι μόνο γιατί η ιστορία δίδαξε την μη αποτελεσματική τους χρήση με συνέπειες που ακόμη είναι ορατές, αλλά επιπλέον ίσως σήμαινε το τέλος του παγκόσμιου πολιτισμού. Περισσότερο η κατοχή τους λειτουργεί ως εξισορρόπηση εκφοβισμού. Φανταστείτε τα χρήματα που ανόητα δαπανούνται για αεροπλάνα και...βαπόρια πόσο καλό θα έκανε σε εκατομμύρια ανθρώπους η επένδυσή τους σε άλλους τομέις (πχ υγεία, εκπαίδευση, πολεοδομία κτλ). Επιπλέον σκεφτείτε πόση ενέργεια θα εξοικονομούσαμε από τα πολεμικά οχήματα (που κάινε καύσιμα για ασκήσεις και τις παρελάσεις) και όχι μόνο, για σοφή χρήση σε όφελος της ανθρωπότητας.

10. Nα γίνουμε ξανά Άνθρωποι
Το σημαντικότερο να γίνουμε όλοι μία φυλή. Να μοιραστούμε γνώσεις, οράματα, να σεβόμαστε στην πράξη κι όχι στα λόγια τον "άλλον". Μόνο τα αρχαία μνημεία μας θυμίζουν ένδοξες εποχές. Σύμφωνοι, είναι στην φύση του ανθρώπου η καταστροφή κι ο πόλεμος, όπως και η δημιουργία. Αυτό είναι το σημαντικότερο σκαλοπάτι. Να εξελιχθούμε σε μετα-ανθρώπους, να ξεχάσουμε την βία και τις ανόητες αιματοχυσίες. Μόνο τα ζώα σκοτώνουν κι αυτά για να βρουν τροφή. Να μετατραπούμε σε μια παγκόσμια οικογένεια στην οποία κάθε γενιά θα κυνηγάει να πραγματοποιήσει τα οράματα της προηγούμενης. Να κοιτάμε στα αστέρια και να είμαστε σίγουροι ότι ο κόσμος μπορεί να αλλάξει γιατί δεν είμαστε οι μόνοι που το πιστεύουμε.

Γνωρίζω πως μπορεί όλα αυτά να μοιάζουν ουτοπικά, όμως σκεφτείτε, φανταστείτε, το κυριότερο πιστέψτε. Το μέλλον δεν χρειάζεται να μας τρομάζει. Χρειάζεται να το δούμε ως συνεχόμενες ευκαιρίες. Σε πολλούς μοιάζει ανέφικτο το να φανταστείς τον κόσμο ως ένα καλύτερο μέρος. Όμως όπως είπε κάποτε ένας μεγάλος... Δεν βελτιώνεις την φωνή σου με σιωπή....

Posted in: άνθρωπος,κοινωνία