Κυριακή 27 Ιανουαρίου 2008

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΙΜΠΕΡΙΑΛΙΣΜΟΣ



Δεν υπάρχει πιο αποτελεσματικός τρόπος να εκπολιτίσει κανείς "τους βαρβάρους" με το να προσπαθήσει να τους διδάξει πως να μοιάζουν "μ' εμάς", χωρίς να είναι "εμείς". Ο πολιτιστικός ιμπεριαλισμός είναι απόδειξη κυριαρχίας μιας χώρας απέναντι σε άλλες, αλλά και ύπαρξης ενός πολέμου με μη συμβατικά όπλα. Αυτή η νέα μορφή αποικιοκρατίας στοχεύει στην κυριαρχία επί των μαζών. Τα ΜΜΕ με ναυαρχίδα την τηλεόραση, βρίσκονται μέσα στα σπίτια όλων των ανθρώπων και έχουν έναν θρησκευτικό ρόλο. Φροντίζουν στην ομοιογενοποίηση της κοινωνίας και στην διάχυση κοινών αντιλήψεων, συμβόλων και ιδεών ώστε να καταστεί το σύνολο του πληθυσμού προβλέψιμο.

Ο "σύγχρονος κόσμος" πολλές φορές ακόμα και βίαια φροντίζει να εισέρχεται στην κουλτούρα των τοπικών και κλειστών κοινωνιών που διατηρούν δικές τους παραδόσεις για να επιβάλλει τα δικά του σύμβολα προόδου. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα όχι μόνο να χαθούν οι ιδιαιτερότητες λαών ή ομάδων, αλλά παράλληλα να μειωθεί η συλλογική συνοχή στο όνομα της ατομικότητας και του καταναλωτικού ηδονισμού. Στην μεταμοντέρνα κοινωνία η άρχουσα τάξη προκειμένου ν' αποφύγει την απομόνωση και την παρακμή, να φιλτράρει τα στοιχεία (εθνικά, φυλετικά, θρησκευτικά, πολιτισμικά) που την συμφέρουν για να θρέψει την ηγεμονία της.

Ο πολιτιστικός ιμπεριαλισμός πολλές φορές μας κάνει ν' αμφισβητήσουμε τα δικά μας πολιτιστικά στοιχεία. Ακόμα κι εμείς οι Έλληνες παρουσιάζουμε τους μετανάστες βίαιους για να εμφανιστούμε πολιτισμένοι, όμως απέναντι σε πιο προηγμένες χώρες αντιτάσσουμε μόνο πιθηκισμό και δουλική μίμηση. Καθημερινά απ' τους πολίτες ανά τον κόσμο αποκρύπτονται σημαντικά ζητήματα και τους προσφέρονται σύμβολα προς κατανάλωση, ώστε να υπάρχει ψευδαίσθηση συμμετοχής στα κοινά. Η Δύση και κυρίως οι ΗΠΑ παρουσιάζουν μια δημοκρατία για τους "άλλους" που όμως έχει όρια. Επίσης, ο αυτοπροσδιορισμός του καθενός περνά μέσα απ' το φίλτρο των κυριάρχων διαιωνίζοντας έτσι το αίσθημα κατωτερότητας κάποιων λαών απέναντι σε άλλους.

Προφανώς οι ΗΠΑ (και κάθε ΗΠΑ στο παρελθόν ή το μέλλον) αδυνατούν να καταλάβουν πως οι ξένες κοινωνίες επιθυμούν να υιοθετήσουν δικά τους στοιχεία πολιτισμού ή να διατηρήσουν το δικαίωμα στα ήθη, έθιμα και την αισθητική τους. Κάθε τύραννος κατηγορεί τον άλλον. Μεταξύ τυράννων όμως δεν υπάρχει διαφορά. Η Δύση θεωρεί τον εαυτό της ως πολιτιστικό αφέντη της ανθρωπότητας, χωρίς όμως να ρωτήσει την ανθρωπότητα! Ο ολοκληρωτισμός, όποιο επίθετο κι αν πάρει δίπλα του, παραμένει ολοκληρωτισμός. Η κουλτούρα της Coca-Cola και των McDonalds στηρίζεται στην καταπίεση όλου του Τρίτου Κόσμου, που μάλιστα είναι χρεωμένος!

Η Ελλάδα έχει πολλές ομοιότητες με τις ΗΠΑ. Μιμείται τον καταναλωτικό τρόπο ζωής, εξαρτάται το ίδιο απ' την τηλεόραση, αποθεώνει το δόγμα του υλισμού, του χρήματος και της επαγγελματικής επιτυχίας, ενώ δεν υιοθετεί τίποτα από την ελεύθερη οικονομία και τον προοδευτισμό. Φαντάζομαι ότι είναι καλύτερο να έχει κανείς την ευκαιρία για δημιουργία και να είναι κύριος του εαυτού του, απ' το να κυνηγάει μια ζωή την "πολυπόθητη θέση" στο δημόσιο. Βέβαια στην χώρα μας η πρωτοβουλία διώκεται! Έτσι πεθαίνει κάθε φιλοδοξία λόγω ενός ασφυκτικού κρατισμού. Είμαστε θύματα κύριοι! Θύματα πολιτιστικού ιμπεριαλισμού. Είμαστε συντηρητικοί ως κράτος, απεχθανόμαστε το ρίσκο, είμαστε βουτηγμένοι στις κομπίνες και τα μικροσυμφέροντα κι έχουμε την ψευδαίσθηση ανεπτυγμένης κοινωνίας και οικονομίας. Το ελληνικό κράτος είναι απολίθωμα του οθωμανικού τρόπου διακυβέρνησης, με άρχοντα τον Σουλτάνο. Και ξέρετε κάτι; Κανείς δεν μας το επέβαλλε. Ούτε οι ΗΠΑ, ούτε η Ανατολή, ούτε ο...Πάπας! Είμαστε αυτό που μας αξίζει να είμαστε.

15 σχόλια:

εξαιρετικό κείμενοτο αναδημοσιεύω στο www.resaltomag.grmegoulina.blogspot.com

και δυστυχώς μας αξίζει αυτό που είμαστε...ελπίζω να μην συνεχίσουν τα είναι έτσι τα πράγματα....

Όντως έχουμε την τάση να μιμούμαστε τ'αρνητικά των άλλων λαών. Μιμούμαστε τον υπέρμετρο καταναλωτισμό, την πιστή ακολούθηση της κάθε μόδας, την επιφανειακή θεώρηση των πραγμάτων(στοιχεία της Αμερικανικής κυρίως κουλτούρας, ενώ θα έπρεπε να μιμούμαστε την οργάνωση,την κρατική μέριμνα, την επιδοματική πολιτική και τους μισθούς των χωρών των βόρειων χωρών της Ευρώπης!Γιατί να πρέπει πάντα να μιμούμαστε τ'αρνητικά;

Καταπληκτικό κείμενο φίλε samael.Θα συμφωνήσω σχεδόν στο σύνολο των παρατηρήσεων σου. Γενικά, ο σφιχτός εναγκαλισμός κράτους - κοινωνίας προσφέρει μια υποτιθέμενη αίσθηση ασφάλειας στους πολίτες, αλλά επί τις ουσίας καταπνίγει με γραφειοκρατικές διαδικασίες ό,τι πιο δημιουργικό και δυναμικό: την ιδιωτική πρωτοβουλία.Έτσι ζούμε ένα φαύλο κύκλο. Το κράτος είναι ταυτόχρονα παραγωγός, διακινητής και φυσικά αυτός που εισπράττει. Όμως το κράτος δε μπορεί να απογειώσει την Οικονομία, να προσφέρει νέες θέσεις εργασίας κλπ. με αυτόν τον τρόπο. Μπορεί να βοηθήσει σ' αυτή την κατεύθυνση μόνο αν έχει το ρόλο του ρυθμιστή. Αν του αρκεί καλώς, ειδάλλως μάλλον θα μείνουμε για χρόνια στο σημερινό τέλμα...

Τελευταία συνειδητοποίησα κάτι, Πόσο εύκολα έχουμε μάθει να αποδεχόμαστε όρους χωρίς όχι απλά να τους μελετάμε διεξοδικά αλλά ούτε καν να τους κοιτάμε. Η υπερβολική ενασχόληση με τον κόσμο των υπολογιστών και του ιντερνετ είναι ένα καλό παράδειγμα. Πόσο συχνά διαβάζεις τους όρους που αποδέχεσαι για να εγκαταστήσεις ένα πρόγραμμα, να ανεβάσεις μια φωτογραφία ή να αποκτήσεις ένα λογαριασμό ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Σιγά σιγά αυτή η εύκολη αποδοχή γίνεται κομμάτι της συνείδησης μας και της συμπεριφοράς μας. Απλά μαθαίνουμε να αποδεχόμαστε.

σε ευχαριστώ για το σχόλιό σου!Ναι, είναι πραγματικά αξιόλογη εκπομπή! Αν θυμηθείς, δες την την Τρίτη! Θέμα της είναι η ηθική-εξουσία & δημοσιογραφία__στη συζήτηση παίρνουν μέρος και άτομα από τη σχολή μας...κι εγω! Ευχαριστώ για το support στο blog μου !

@ανώνυμος:Ναι μπορείς να το αναδημοσιεύσεις...(μην ξεχάσεις την πηγή όμως ε; ;) )@balidor:Είναι στο χέρι μας (;)@awakened:Μάλλον δεν θα μπορούμε να αντιγράψουμε τα θετικά γιατί αυτό απαιτεί παιδεία, ρήξη με κατεστημένα και οργάνωση...@δ.τζ:Ακριβώς αυτό φίλε μου. Το κράτος να είναι σε ρόλο ρυθμιστή κι όχι να κρατά αλυσοδεμένους τους πάντες στο άρμα του. Ακόμα και μια πατέντα να κάνεις ή ευρεσιτεχνία αν δεν μπορεί να την (σε) εκμεταλλευτεί το κράτος σε τρώει το μαύρο σκοτάδι. Απ' την άλλη εμείς οι πολίτες ζητάμε λιγότερο κράτος, αλλά με την έννοια του μη ελέγχου για να κάνουμε με την ησυχία μας τις κομπίνες.@kiki:Το κακό είναι ότι αποδεχόμαστε άκριτα και μάλιστα με την συγκατάθεσή μας οργανώνουμε την "παγίδα" μας. Έχω δει bloggers(μιας που παίρνεις το διαδίκτυο για παράδειγμα) να μιλούν για λογοκρισία ξεχνώντας πως το blog τους δεν τους ανήκει...βλέπεις δεν διαβάζουν τα ψιλά γράμματα στους όρους.@theodora:Να'σαι καλά!Την βλέπω την εκπομπή ούτως ή άλλως. Άσε που το θέμα με απασχολεί αυτόν τον καιρό...

Θα συμφωνήσω για άλλη μια φορά με την kiki (how weird might that be?)Αυτό που μας οδηγησε τις ΗΠΑ στον πολιτιστικό ιμπεριαλισμό είναι ένα άλλο τρυκ, για να υποκύψουμε σε κάποιες τεχνητές ανάγκες που μας δημιουργούνται ψευδαισθησιακά. Οντως, η ασφάλεια της εικόνας που έχουμε μας οδηγεί σε συνεχές "accept" των όρων και προϋποθέσεων που μας θέτουν οι μεγάλοι keyholders του πολιτισμού σήμερα, οι δυτικοί δηλαδή. Ευτυχώς η στατιστική θα μας διαψεύσει και θα σημειώσω ότι η στροφή προς την εκμάθηση της κινεζικής γλώσσας αναμένεται να είναι το πιο πολυδάπανο prοject για το 2008. Και μάλιστα σε μια λίστα που συμπεριλαμβάνει κινηματογράφους, θέατρα, ταξίδια αναψυχής και πάσης φύσεως ευφραντικά. Ισως η ανισορροπία που θα επέλθει στο διεθνές σύστημα να μας κάνει ποιοτικά ανώτερους, αφού πλέον θα αποδεσμευτούμε από την εξάρτηση των δυτικών προτύπων.Clue: Η Κίνα ως γνωστόν είναι η χώρα που κρατά στα χέρια της το μεγαλύτερο ποσοστό των ομολόγων του αμερικανικού δημοσίου. Τα χρήματα αυτά πρόκειται να ζητήσει προς εξαργύρωση η Κίνα πριν τους Ολυμπιακούς για ακόμα περισσότερο support της εγχώριάς της διακίνησης χρήματος. Ενας τέτοιος κλονισμός θα μας στρέψει σίγουρα το βλέμμα προς άλλες κουλτούρες και φιλοδοξίες -μια τέτοια αναλύω στο post μουΑλλοπρότυπακαι άλλοπροτυποποιημέναΓιατί τα πρότυπα δεν έβλαψαν κανένανPS: Συγγνώμη για το σεντόνι και καλή εβδομάδα ;-)

samael εκφραζεις την ελλάδα σαν σύνολο να υποθέσω, λέγοντας για τον τρόπο ζωής και το μιμητισμό. Για πες σμου τι θέση έχουν αυτοί που δεν μιμούνται? Αυτοί που προσπαθούν και απέχουν κατα την κρίση τους απο το γενικό προβάτιασμα? Ολα αυτα που λες εν μερη συμφωνω, πραγματικά σε καποιες στιγμές και εγω ετσι το σκέφτομαι...ρε πως εγινε ο ελληνας ετσι, πως καταντήσαμε, καθε περυσι και καλύτερα κλπ. Θεωρεις οτι υπάρχει σήμερα Δημοκρατία? θεωρεις οτι κόσμος και κοσμάκις (στην κυριολεξία) δεν προσπαθει να αντισταθεί σε οτι γίνεται? Ειναι πολλα ακομα και δε γινεται να κανω την αναπτυξη που επιθυμω γιατι ειμαι και στη δουλεια και...πακετο. ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΗΓΕΤΕΣ ΠΙΑ. Αυτο είναι το πρόβλημα μας. Εχουμε να δουμε ηγέτη 1500 χρόνια τωρα. Και λεω για ηγετη γιατι μόνο έτσι θα φαμε καμια κλαη σφαλιάρα και θα πιασει και τοπο. Αν δεν ξυπνησουμε ολοι δε θα γινει τιποτα. ΟΛΟΙ!καλημερες!

@mad:Φίλε mad, καταρχήν ξεκαθαρίζω πως δεν έχω πέσει στην αντι-μόδα του αντιαμερικανισμού, ούτε θεωρώ τις ΗΠΑ υπεύθυνες για όλα τα δεινά.Η προβληματική μου στρέφεται απέναντι στην δουλική εισαγωγή πολιτισμικών προιόντων-που συνήθως δημιουργούμε κακέκτυπα-και κυρίως στο ότι δεν εξάγουμε πλέον τίποτα σε επίπεδο κουλτούρας. Αντιγράφουμε μουσική,τηλεοπτικές σειρές, τρόπο συμπεριφοράς, ομιλίας, ένδυσης...Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι ότι προσκυνάμε ότι έρχεται απ' το εξωτερικό, ενώ τους Έλληνες καλλιτέχνες, δημιουργούς κτλ τους υποτιμάμε και περιμένουμε να πάρουν έγκριση απ' έξω για να τους αποδεχτούμε.Προφανώς άλλο πρότυπα κι άλλο προτυποποίηση. Μπορούμε να παίρνουμε θετικά στοιχεία ή και να μιμούμαστε ακόμη πιο ανεπτυγμένες κοινωνίες απ' την δική μας,αλλά όχι να είμαστε ένα copy/paste με δόσεις κιτς. Πέρα των άλλων, ο πολιτιστικός ιμπεριαλισμός δεν είναι ένας ορισμός "της μόδας", αλλά ένα διαχρονικά διαμορφωμένο φαινόμενο...Την καλημέρα μου!

@κορκόδειλας:Δεν εκφράζω κανέναν πέρα του εαυτού μου αδελφέ. Είναι ωστόσο παρατηρήσεις που δεν αφορούν μόνο την Ελλάδα όπως διαίστωσες στο σύνολο του κειμένου. Κάθε χώρα που νιώθει ισχυρή προβαίνει σε πράξεις ηγεμονίας. Ακόμα κι ο εξελληνισμός των "βαρβάρων" δεν διαφέρει σε όλο το ιστορικό πλαίσιο απ' την αμερικανοποίηση.Δημοκρατία στην χώρα μας δεν υπάρχει. Τηλε-δημοκρατία μπορεί. Όσοι αντιστέκονται ή περιθωριοποιούνται ή απομακρύνονται απ' τα φώτα (όχι παραιτούνται) της σύγχρονης ζωής. Υπάρχουν αρκετοί τρόποι έκφρασης και ύπαρξης που μένουν έντεχνα κρυμένοι...Μπορεί να υπάρχει κόσμος που αντιστέκεται, αλλά το φαινόμενο δεν αλλάζει. Δεν νομίζω ότι χρειαζόμαστε ηγέτες. Μάλλον παιδεία χρειαζόμαστε.Καλή σου μέρα.

Το να υιοθετούμε στοιχεία από "προηγμένες" κοινωνίες είναι αμάρτημα όταν υιοθετούμε τα "χειρότερα" στοιχεία και χρειάζεται παιδεία να τα ξεδιαλύνεις, αλλιώς αναλώνεσαι.Εδώ το μόνο ρίσκο που παίρνουμε είναι αν θα καταλάβουν την κομπίνα που έχουμε στήσει και δεν είναι τυχαίο ότι μόνο αυτό ρισκάρουμε. Ο καθημερινός μας αγώνας είναι να βγάλουμε τη μέρα και αυτό δεν μας δίνει χρόνο για περισσότερς σκέψεις.Από τη μια η πολιτεία τόσα χρόνια θα έπρεπε να είχε φροντίσει και από την άλλη κάποιοι βρίσκονται εκεί γιατί εμείς τους έχουμε επιλέξει με τη ψήφο μας. Δυσκολεύομαι να το πω αλλά μάλλον είμαστε αυτό που μας αξίζει να είμαστε.Καλό μεσημέρι.

Samael μου αρεσει το blog σου και γραφεις καλα και τα θεματα του εχουν ενδιαφερον, αλλα διαβαζωντας αυτο το κειμενο σκεφτομαι οτι γινεσαι ισοπεδωτικος και υπερβολικος.Δε νομιζω πως η τηλεοραση δημιουργηθηκε με σκοπο να ομοιογενοποιησει ολοκληρη την κοινωνια! Αυτο που λες ειναι υπερβολικο.Δεν εισβαλλουν ολοι απο το συγχρονο κοσμο οπως ειρωνικα τον εννοεις στις παραδοσιακες κοινωνιες για να τις διαλυσουν.Δηλ. ειναι φωνιαδες και ιμπεριαλιστες οσοι ειναι απο τη Δυση; Οι παραδοσεις, τα ηθη και τα εθιμα δεν εχουν χαθει και τις σεβομαστε ακομα στις μερες μας, γι' αυτο κανουμε τις αναλογες τελετες. Μπορει να υπαρχει ρατσισμος, αλλα υπαρχει μεγαλο μερος του πληθυσμου που σεβεται τους μεταναστες, τους φερεται ισοτιμα και κυριως δεν τους ενοχλει.Επισης τα mcdonald's και η κοκα κολα ειναι μια χαρα και πολυ νοστιμα και μη μου πεις οτι δε σου αρεσουν και εσενα..Γιατι πρεπει να συνδεουμε μια μαρκα φαγητων με τον "πολιτιστικο ιμπεριαλισμο";Η Ελλαδα δεν εχει τοσες ομοιοτητες με τις ΗΠΑ.Δεν εχουμε γινει σαν αυτους.Και κανεις τεραστιο λαθος που λες οτι δεν εχουμε υιοθετησει τιποτα απο τη φιλελευθερη οικονομια και τον προοδευτισμο.Αυτο που κανεις εσυ τι ειναι; Γραφεις τις σκεψεις σου, δωρεαν, χωρις να σε λογοκρινει κανεις, αμεσα και απλα.Αυτο δεν ειναι ελευθερη οικονομια και προοδευτισμος; Και μαζι με σενα χιλιαδες αλλοι.Και μη μου πεις τωρα οτι υπαρχει λογοκρισια γιατι αν ζουσες σε αλλη χωρα αυτο το κειμενο θα σβηνοταν αμεσως και θα σε χωνανε μεσα.Δε νομιζω οτι καθε πρωτοβουλια διωκεται! Δεν ειναι και τοσο σατανικο το κρατος.Ευκαιριες δινονται πολλες.Ενημερωση χρειαζεται και μπορει καποιος να δει οτι πολλα καλα πραγματα γινονται εκει εξω.Πολλες φορες ειναι και θεμα τυχης.Μπορει οι πολιτικοι να εχουν ενα σωρο στραβα, αλλα υπαρχουν και αυτοι που προσφερουν.Και δεν ειμαστε ολοι συντηρητικοι ουτε γινονται ολα για το συμφερον.Υπαρχουν και ανιδιοτελεις ανθρωποι οπως οι εθελοντες.Και σε σχεση με αλλες χωρες ειμαστε αρκετα αναπτυγμενοι.Και αν υπαρχουν πολλα ασχημα στην ελληνικη κοινωνια δε σημαινει οτι μας αξιζουν.Και επισης, γιατι απλα κανεις κριτικη και δε μιλας πιο συγκεκριμενα; Πως θα ηθελες να ειναι τα πραγματα;Νομιζω οτι το κειμενο σου εντελει ειναι ισοπεδωτικο και αδικο.

@radio marconi:Πες τα αδελφέ...Μερικοί νομίζουν ότι όλα είναι μαύρα, επειδή τα διαβάζουν όλα μαύρα, χωρίς να καταλάβουν ότι αυτό είναι προιόν της κοινωνίας και της πολιτικής κι όχι ενός ασήμαντου blog.

Δημοσίευση σχολίου

Twitter Delicious Facebook Digg Stumbleupon Favorites More